Home | Felietony | Dzienniki projektantów | Walki lotnictwa z kawalerią, czyli jak stopniowała się asymetria

Walki lotnictwa z kawalerią, czyli jak stopniowała się asymetria
Ten tekst przeczytasz w 5 minut

Odznaka-7-eskadryBardzo lubię szybkie dwuosobowe pojedynki, w których do wygranej potrzebna jest zarówno umiejętność logicznego myślenia, jak i szczęście. Moim wkładem do tego gatunku jest wydana przez IPN seria gier lotniczych o rosnącej asymetrii. 303 jest trochę asymetryczna i uchodzi za dobrą. 111 jest bardzo asymetryczna i mówią, że jest lepsza. Kończę testy 7, która jest totalnie asymetryczna. Czy powiecie o niej najlepsza?

Wszystko zaczęło się od historii. Piloci słynnego dywizjonu 303 – którzy w 1940 roku na swoich hurricanach dokonywali nad Londynem brawurowych wyczynów – kontynuowali tradycję 111 Eskadry Myśliwskiej. To jej piloci nad Warszawą w ‘39 posłali na ziemię niejednego messerschmitta. 111 Eskadra Myśliwska kontynuowała zaś tradycję 7 Eskadry Myśliwskiej, której dokonania były nie mniej spektakularne.

Tradycje 7 Eskadry Myśliwskiej są nadal żywe MiG-29 z Cooperem

Tradycje 7 Eskadry Myśliwskiej są nadal żywe MiG-29 z Cooperem

Oto na przykład w sierpniu 1920 roku kilkunastu pilotów obroniło Lwów przed kilkunastoma tysiącami bolszewickich kawalerzystów. Proporcja 1:1000. Toż to lepiej niż u Spartan! Czy można sobie wymarzyć lepszy temat na zakończenie planszówkowej trylogii o bohaterskich kościuszkowcach?

Jest 11 sierpnia 1920 r. Wojna polsko-bolszewicka wkracza w rozstrzygającą fazę. Po ciężkich stratach poniesionych w bitwie pod Beresteczkiem i Brodami, owiana złą sławą 1. Armia Konna Siemiona Budionnego wznawia „wyzwoleńczy” marsz na zachód. Niosąc ze sobą „płomień wszechświatowej rewolucji proletariackiej” masowo grabi, gwałci i morduje. Od kilku miesięcy prze niepowstrzymanie w awangardzie sił bolszewickich, zmuszając sojusznicze wojska polsko-ukraińskie do wycofania się z Kijowa i generalnego odwrotu z Ukrainy. Jej kolejnym celem staje się Lwów, jedno z trzech największych polskich miast.

Drogę do miasta zastępują bitne, lecz nieliczne oddziały obrońców oraz jedyna naturalna przeszkoda – rzeka Bug. Piechota polska dokonuje cudów bohaterstwa, lecz przewaga ilościowa Armii Czerwonej jest przygniatająca. 17 sierpnia 1920 r. wykrwawia się pod Zadwórzem batalion lwowskich ochotników, tracąc ponad 300 poległych. Ich heroiczna walka przechodzi do narodowej legendy jako „polskie Termopile”.

W ręku generała Wacława Iwaszkiewicza, dowódcy broniącej Lwowa 6. Armii, pozostał ostatni atut – III Dywizjon Lotniczy, stacjonujący na lotnisku Lewandówka. Jego elitę stanowi 7. Eskadra Myśliwska im. Tadeusza Kościuszki, złożona w większości z doświadczonych pilotów amerykańskich ochotniczo służących w Wojsku Polskim. Lotnictwo skupia cały swój wysiłek na opóźnianiu marszu 1. Armii Konnej, dając bezcenny czas na ściągnięcie posiłków do obrony Lwowa. Nieustannie ponawiane są bombardowania i ostrzał z karabinów maszynowych bolszewickich kolumn. Najważniejszym efektem tych ataków jest panika wywoływana w szeregach wroga, dezorganizująca jego poczynania. Nieprzyjacielska obrona przeciwlotnicza jednak nie próżnuje, grzmią działa i biją ciężkie karabiny maszynowe.

Żetony bolszewickiej jazdy

Żetony bolszewickiej jazdy

Bitwa Lwowska toczy się w połowie sierpnia 1920 r. równolegle do Bitwy Warszawskiej. Szala wojny wisi na włosku. Z każdym dniem Armia Czerwona zbliża się do Lwowa, ale sformowane niedawno polskie lotnictwo przeżywa swoje wielkie dni… Rozgrywa się jedyna w swoim rodzaju walka, w której broń tradycyjna – kawaleria mierzy się z najnowocześniejszą ówcześnie techniką wojskową – lotnictwem.

Opracował Paweł Rokicki.

No tak, tylko jak wykorzystać znaną z 303 mechanikę oddającą walki samolotów myśliwskich do przedstawienia egzotycznego pojedynku lotnictwa z konnicą? Po pierwsze trzeba dobrze poznać historię. W poszukiwaniu charakterystycznych cech tamtej walki wraz z autorem opracowania historycznego dr. Tomaszem Ginterem przestudiowaliśmy uważnie książkę Tomasza Kopańskiego „7 Eskadra Myśliwska im. Tadeusza Kościuszki 1918-1920”.

Lwów - Cmentarz Orląt, pomnik amerykańskich lotników

Lwów – Cmentarz Orląt, pomnik amerykańskich lotników

Wojna polsko-bolszewicka przypadała na pionierskie czasy polskiego lotnictwa. Dwupłatowe aeroplany oparte na konstrukcji drewnianej osiągały prędkość do 220 km/h. Wyposażone były w dwa karabiny, które niestety często się zacinały. Otwarta kabina pilota umożliwiała zrzucanie bomb ręcznie przez burtę. Uzbrojeni w taki sprzęt myśliwcy walczyli z kawalerzystami, którzy samoloty widzieli często po raz pierwszy w życiu. Plująca ogniem maszyna mogła skutecznie rozproszyć bolszewickie pułki i opóźniać ich marsz. Rosjanie znaleźli jednak sposób. Wokół przygotowanych do strzału karabinów krążyli jeźdźcy wzbijając kurzawę. Pilot widząc tumany pyłu atakował rzekomo galopujące oddziały i wpadał w zastawioną pułapkę. Z pewnością były to bardzo widowiskowe walki. Jeżeli do tego dodamy konieczność przeprawienia się przez Bug i związane z tym opóźnienia w marszu 1. Armii Konnej to otrzymamy wszystkie elementy mechaniki zawarte w wariancie podstawowym.

Jedna z wcześniejszych wersji planszy

Jedna z wcześniejszych wersji planszy

Na planszy znajduje się dziesięć jednostek sowieckich. Każda z nich może zdobyć Lwów. Są jak czerwona plama rozlewająca się po planszy z szybkością dwóch pól na turę. Przeciwko nim tylko trzy samoloty, które jednak mogą wykonać w jednej rundzie do czterech ataków, po każdym ataku skacząc za przeciwnika niczym pionki w warcabach. Ta mechanika oddaje ich ogromną przewagę w szybkości. Zadaniem strony polskiej jest unieruchomienie bolszewików podczas przeprawy przez Bug. Przez kilka zaznaczonych na planszy mostów bolszewicka powódź chce się „wlać” na przedpola Lwowa. Polacy nie mogą jednak „zestrzelić” bolszewików. Mogą ich tylko rozproszyć a Ci w następnej turze zmobilizują się i znów ruszą naprzód. Wrażenie nieuniknionej klęski jest bardzo silne. Na szczęście dla strony polskiej 18 sierpnia bolszewicy dostali rozkaz wyruszenia w kierunku Warszawy. Po 8 turach gra się kończy. Polacy przegrywają, jeżeli w czasie ośmiu dni bolszewikom uda się wejść do Lwowa.

Wariant podstawowy jest bardzo prosty a, jak zauważył Filip Miłuński, próg wejścia jest nawet niższy niż w 303. Mimo nieskomplikowanych zasad nieźle oddaje historyczne realia. Wyzwaniem dla mnie w tym wariancie był odpowiedni balans. Liczba jednostek bolszewickich, ich początkowy układ na planszy, sposób walki oraz miejsca przeprawy przez Bug miały istotne znaczenie i były wnikliwie testowane. Największym wsparciem był dla mnie na tym etapie Paweł Rokicki z IPN, który z synem Tadziem rozegrał blisko sto partii testowych (mając same córki, nie mogłem osobiście testować gry w grupie docelowej „ojciec i syn”).

Zaawansowani gracze szybko jednak rozwiązywali łamigłówkę i nudzili się grając bolszewkami. Zarówno koledzy z Monsoon Group, jak i WRS (z synem Michałem) postulowali dodanie jakiegoś elementu, który uatrakcyjni grę bolszewików. I tak ze wspólnych rozmów narodził się „komisarz” oraz „dowódca”, a wraz z nimi wariant zaawansowany.

Komisarz

Komisarz

W wariancie zaawansowanym grający bolszewikami wybiera na początku gry jeden z pułków, w którym będzie ukryty Budionny ze swoim sztabem. Jeżeli Polakom uda się rozbić oddział, w którym znajduje się sztab, morale bolszewików spadnie, a ich pułki będą mogły zostać trwale rozproszone. Dodatkowym zadaniem bolszewików staje się ukrycie i obrona sztabu. Poświęcanie punktu ruchu by przygotować się do strzału ma tu większy sens, a rozstawienie jednostek na planszy podczas marszu zaczyna być istotne. W wariancie zaawansowanym wprowadziłem też dodatkową punktację za zajmowane pod koniec gry pola wokół Lwowa oraz żeton komisarza, który umożliwia bolszewikom gratisowy ruch. W zgodnej opinii testerów nieznaczne zmiany w wariancie zaawansowanym wprowadziły do gry konieczność uważnego planowania ruchów, element blefu i zupełnie nowe emocje. Granie bolszewikami przestało być nudne. To dobry moment by podkreślić ogromną rolę testerów i absolutną konieczność słuchania ich podczas testów.

Od Gdyni po Ropczyce trwają testy. Oprawa graficzna w przygotowaniu. Instrukcja nie ma jeszcze ilustrowanego materiału historycznego, który stał się znakiem rozpoznawczym edukacyjnych gier IPN. Przed nami jeszcze długa droga i może warto będzie o niej kiedyś napisać. Szukamy też dobrego miejsca i daty na premierę. Gra na pewno powinna pojawić się przed 95. rocznicą Bitwy Lwowskiej, ale gdzie zrobić premierę? Może we Lwowie?

Redakcyjne P.S.

IPN na chwilę obecną nie zapowiada innych nowych tytułów do wydania w tym roku. Fanów lekkich, historycznych gier czeka zatem dłuższe oczekiwanie albo zerkanie ku innym wydawcom.

WRS

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.
Cookies settings
Accept
Privacy & Cookie policy
Privacy & Cookies policy
Cookie name Active

Privacy Policy

What information do we collect?

We collect information from you when you register on our site or place an order. When ordering or registering on our site, as appropriate, you may be asked to enter your: name, e-mail address or mailing address.

What do we use your information for?

Any of the information we collect from you may be used in one of the following ways: To personalize your experience (your information helps us to better respond to your individual needs) To improve our website (we continually strive to improve our website offerings based on the information and feedback we receive from you) To improve customer service (your information helps us to more effectively respond to your customer service requests and support needs) To process transactions Your information, whether public or private, will not be sold, exchanged, transferred, or given to any other company for any reason whatsoever, without your consent, other than for the express purpose of delivering the purchased product or service requested. To administer a contest, promotion, survey or other site feature To send periodic emails The email address you provide for order processing, will only be used to send you information and updates pertaining to your order.

How do we protect your information?

We implement a variety of security measures to maintain the safety of your personal information when you place an order or enter, submit, or access your personal information. We offer the use of a secure server. All supplied sensitive/credit information is transmitted via Secure Socket Layer (SSL) technology and then encrypted into our Payment gateway providers database only to be accessible by those authorized with special access rights to such systems, and are required to?keep the information confidential. After a transaction, your private information (credit cards, social security numbers, financials, etc.) will not be kept on file for more than 60 days.

Do we use cookies?

Yes (Cookies are small files that a site or its service provider transfers to your computers hard drive through your Web browser (if you allow) that enables the sites or service providers systems to recognize your browser and capture and remember certain information We use cookies to help us remember and process the items in your shopping cart, understand and save your preferences for future visits, keep track of advertisements and compile aggregate data about site traffic and site interaction so that we can offer better site experiences and tools in the future. We may contract with third-party service providers to assist us in better understanding our site visitors. These service providers are not permitted to use the information collected on our behalf except to help us conduct and improve our business. If you prefer, you can choose to have your computer warn you each time a cookie is being sent, or you can choose to turn off all cookies via your browser settings. Like most websites, if you turn your cookies off, some of our services may not function properly. However, you can still place orders by contacting customer service. Google Analytics We use Google Analytics on our sites for anonymous reporting of site usage and for advertising on the site. If you would like to opt-out of Google Analytics monitoring your behaviour on our sites please use this link (https://tools.google.com/dlpage/gaoptout/)

Do we disclose any information to outside parties?

We do not sell, trade, or otherwise transfer to outside parties your personally identifiable information. This does not include trusted third parties who assist us in operating our website, conducting our business, or servicing you, so long as those parties agree to keep this information confidential. We may also release your information when we believe release is appropriate to comply with the law, enforce our site policies, or protect ours or others rights, property, or safety. However, non-personally identifiable visitor information may be provided to other parties for marketing, advertising, or other uses.

Registration

The minimum information we need to register you is your name, email address and a password. We will ask you more questions for different services, including sales promotions. Unless we say otherwise, you have to answer all the registration questions. We may also ask some other, voluntary questions during registration for certain services (for example, professional networks) so we can gain a clearer understanding of who you are. This also allows us to personalise services for you. To assist us in our marketing, in addition to the data that you provide to us if you register, we may also obtain data from trusted third parties to help us understand what you might be interested in. This ‘profiling’ information is produced from a variety of sources, including publicly available data (such as the electoral roll) or from sources such as surveys and polls where you have given your permission for your data to be shared. You can choose not to have such data shared with the Guardian from these sources by logging into your account and changing the settings in the privacy section. After you have registered, and with your permission, we may send you emails we think may interest you. Newsletters may be personalised based on what you have been reading on theguardian.com. At any time you can decide not to receive these emails and will be able to ‘unsubscribe’. Logging in using social networking credentials If you log-in to our sites using a Facebook log-in, you are granting permission to Facebook to share your user details with us. This will include your name, email address, date of birth and location which will then be used to form a Guardian identity. You can also use your picture from Facebook as part of your profile. This will also allow us and Facebook to share your, networks, user ID and any other information you choose to share according to your Facebook account settings. If you remove the Guardian app from your Facebook settings, we will no longer have access to this information. If you log-in to our sites using a Google log-in, you grant permission to Google to share your user details with us. This will include your name, email address, date of birth, sex and location which we will then use to form a Guardian identity. You may use your picture from Google as part of your profile. This also allows us to share your networks, user ID and any other information you choose to share according to your Google account settings. If you remove the Guardian from your Google settings, we will no longer have access to this information. If you log-in to our sites using a twitter log-in, we receive your avatar (the small picture that appears next to your tweets) and twitter username.

Children’s Online Privacy Protection Act Compliance

We are in compliance with the requirements of COPPA (Childrens Online Privacy Protection Act), we do not collect any information from anyone under 13 years of age. Our website, products and services are all directed to people who are at least 13 years old or older.

Updating your personal information

We offer a ‘My details’ page (also known as Dashboard), where you can update your personal information at any time, and change your marketing preferences. You can get to this page from most pages on the site – simply click on the ‘My details’ link at the top of the screen when you are signed in.

Online Privacy Policy Only

This online privacy policy applies only to information collected through our website and not to information collected offline.

Your Consent

By using our site, you consent to our privacy policy.

Changes to our Privacy Policy

If we decide to change our privacy policy, we will post those changes on this page.
Save settings
Cookies settings